Een boek van Ivo Victoria

2020 was totnogtoe het jaar van de blitse leesstart en de coronapauze, en misschien ook wel het jaar van de Nederlandse auteurs… Met Moord op de moestuin hervond ik mijn leesflow. Zo welgemeend zelfs dat ik niet kon wachten tot de wijkbibliotheken terug open zouden gaan op dinsdag 2 juni en voor het eerst ooit een e-book kocht. Mijn tweede roman van Ivo Victoria, vier jaar geleden las ik – voornamelijk getriggerd door de titel – al Hoe ik nimmer de Ronde van Frankrijk voor min-twaalfjarigen won (en dat het me spijt).

Ik wil het Nederland vs België ding niet groter maken dan het is, maar het toeval wil dat de in Edegem geboren auteur tegenwoordig in Amsterdam woont en werkt. Just saying.

Dit boek draagt als ondertitel ‘Een zoon wil zijn moeder nog één keer laten schitteren’. Ivo Victoria omschrijft als lijdzaam toeziende zoon hoe de ziekte Alzheimer de geest van zijn moeder langzaamaan inpalmt en welke gevoelens dit in hem opwekt. Nu is zijn moeder tachtigplus, lust ze iets te graag een glas wijn en herinnert ze zich plots niet meer dat haar zoon samen met zijn gezin uit Amsterdam op bezoek zal komen. Ooit was ze net zoals mevrouw Stevens een godsdienstlerares in de gemeentelijke basisschool, een trotse dame met een statige coiffure en elegante pianovingers die de dorpse herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog nog met zich lijkt mee te dragen.

De achteruitgang door Alzheimer wordt afgewisseld met scènes uit één groots verhaal dat zijn moeder vaak tijdens het avondeten met veel vuur verteld heeft: mevrouw Stevens besluit om het hoofd te bieden aan de pesterijen van schooldirecteur Pauwels – die omwille van een familievete daterend uit de de oorlog kiest om haar het leven zuur te maken. Intiem en grotesk wisselen elkaar af.

Eén detail brengt mij wel in de war. Wanneer hij schrijft over mevrouw Stevens, lijkt haar gezin te bestaan uit moeder, vader (ook wel de man die haar gelukkig maakt) en hemzelf. Ik citeer: “Maar toen ze enkele gelukkige jaren later, kort na haar huwelijk, in verwachting raakte van wat haar enige kind zou blijken te zijn, had ze haar loopbaan abrupt afgebroken.” Even later duiken in een anekdote over een home video aan zee ook broer en zussen op. Ik maak het te complex en verwacht mij aan een sensationele wending in de familiegeschiedenis, alleen moet de conclusie simpelweg zijn dat mevrouw Stevens en de moeder van Ivo Victoria niet 100% dezelfde persoon zijn.

Tot slot nog even over de titel: die verwijst naar de gewoonte van zijn steeds sneller vergetende mama om zaken bij te houden in een dagboek, haar agenda en op post-its. ‘Alles is OKÉ’ leest hij in haar agenda op dag dat ze met zijn broer en zussen (daar zijn ze opnieuw) een gezamenlijk etentje organiseren in haar appartement. Mooi zo.

Een boek van Nicolien Mizee

Lezen is bij mij altijd iets onvoorspelbaars geweest… Sommige periodes verslind ik boeken, even later krijg ik geen bladzijde meer omgedraaid. Het kostte me nogal wat moeite om IJstijd te finishen en daarna ontbrak elke zin in lezen. De quarantaine bracht bij mij geen creatieve of contemplatieve buien. Ik zal deze periode vooral herinneren door het totaal gebrek aan me time of mentale ruimte om met ‘projectjes’ bezig te zijn. En dan ineens kon ik zaterdag een reservatie ophalen in de wijkbibliotheek van Mariakerke. Gezien ik nu niet in De Krook maar thuis werk komt het goed uit om boeken te kunnen ontlenen op dezelfde site als de nieuwe school van onze peuter Georges. Ik kwam thuis en las de eerste pagina’s. En voor ik het wist sloeg ik het uitgelezen boek een dag later dicht…

Dan volgt nu het moeilijkste deel. Waarom dit keer wel? Tja, waarom?

Ik sloot de review van IJstijd af met een licht voornemen om na vier boeken van Nederlandse auteurs in 2020 eens over te schakelen naar een landgenoot. Dat is er dus niet van gekomen: veel Nicolien’en lopen er in België niet rond. Ik zocht inderdaad opnieuw mijn gading bij onze noorderburen. Toegegeven: eigenlijk wou ik ‘Cruise’ van Christophe Vekeman lezen, maar dat boek bleek niet beschikbaar in de wijkbib van Mariakerke.

Terug naar het waarom. Schrijfster Judith trouwde na haar veertigste met Thijs, die drie dagen na hun huwelijk een hartaanval krijgt en vervolgens een lastige revalidatie doormaakt – deels omdat hun buren net op dat moment besluiten om grondig te verbouwen. Zus Cora bedenkt een plan: met hun vieren (inclusief Cora’s man Ab) zullen ze tijdens de zomermaanden een huisje in het groen huren om Thijs in alle rust te laten herstellen. Per toeval – of niet – komen ze terecht op landgoed Groenlust van hun uit het oog verloren jeugdvriendinnen Anna en Fiep Lanssens. Groenlust bestaat uit een groot huis (zeg maar kasteel), een boswachtershuisje en tien volkstuinen.

Even focussen op de twee zelfstandige naamwoorden in de titel. Laat me beginnen met moestuin. Dat spreekt voor zich: Judith gaat in op het voorstel om voor de duur van hun verblijf een braakliggende volkstuin te huren en te moestuinieren. Moord: vanzelfsprekend zal ik niet spoilen wie er precies het loodje legt, alleen vind ik deze atypische whodunit heerlijk om te lezen. Kleine details als de kabouterdiscussies tussen Cora en Thijs bijvoorbeeld. En volgens mij eet en kookt Nicolien zelf bijzonder graag, want ze kan de gerechten die op tafel komen ongelofelijk smakelijk omschrijven. Vooral de groene kool farci maakt indruk.

Misschien zou ik deze wel in beelden willen zien, alleen wordt het vermoedelijk lastig om niet over the top te gaan met cast en decors.