Een boek van Jennifer Egan

Wat ik in een paar posts geleden omschreef als (voorlopig) een verhaal over platenlabelman Bennie Salazar en zijn assistente Sasha, bleek in alle aspecten van het woord voorlopig. Want Jennifer Egan laat in ‘Bezoek van de knokploeg’ een talrijk bundeltje protagonisten opdraven. New York is trouwens de voornaamste plaats van actie in dit ‘Pulitzer Prize 2011’ winnende boek. Alle personages worden eerder vroeg dan laat aan elkaar gelinkt. Desalniettemin vraagt het enige concentratie van de lezer om alle namen en intermenselijke relaties bij te houden. Ondanks de stevige eis tot inlevingsvermogen leest ‘Bezoek van de knokploeg’ als een trein. Niet zo’n pendelding, maar een degelijke IC of een hoogstaande HST.

De grootste verrassing duikt op in het hoofdstuk waar Alison – dochter van Sasha – aan het woord komt. Het tienermeisje houdt er de ietwat excentrieke gewoonte op na om een PowerPoint-dagboek bij te houden. Het hoofdstuk bestaat uit 75 slides (gelayout op een zelfde aantal pagina’s) rond haar gezin: papa Drew, mama Sasha, broer Lincoln en dochter Alison – ook wel zichzelf. Ze omschrijft schematisch de onhebbelijke gewoontes van haar moeder, de fanatieke fascinatie van haar broer voor secondenlange pauzes in rockklassiekers en nog zoveel meer dat niet aan de scherpe opmerkingsgave van een puber ontsnapt. Na enkele slides verdwijnt de vrees om de draad doorheen deze roman te verliezen. Ik voelde mij als lezer zelfs betrokkener – lees: meer fantasieruimte – dan bij traditioneel opgestelde volzinnen.

In het slothoofdstuk komen een aantal personages samen in een bevreemdend toekomstbeeld. De opwarming van de aarde doordringt het leven van de New Yorkers; het gevaar voor overstroming is latent aanwezig. Kinderen worden jarenlang in draagzakken getransporteerd en wijzers genoemd – want ook zij kunnen door een eenvoudige wijsbeweging hun favoriete muziek aankopen (een iTunes 12.0 of zo). Scott Haussman, jeugdvriend van Bennie Salazar en muzikaal talent met een afkeer voor elke technologische evolutie, krijgt door een gehypet concert plotsklaps de status van (anti)held. Iemand die nog staat voor authenciteit en menselijkheid, iemand die de nostalgie naar een verloren gewaande wereld belichaamt.

Moraal van het verhaal? Beware of technology. Zorg dat wanneer science fiction tot non-fictie verwordt, het menselijke aspect niet verdwijnt. Of zoiets. Een beetje all American bullshit, als je ’t mij vraagt. Maar wel goed geschreven bullshit.

‘Bezoek van de knokploeg’ holderdebol.comder kopen?

Een boek door Haruki Murakami

Wat men noemt een pakkend boek. Eentje dat je aan de kant legt, maar dat nog even in jouw hoofd blijft malen. Een beetje bevreemdend ook. Ver weg van mijn leefwereld, zowel qua geografische setting (Japan en dan voornamelijk Tokio) als qua gevoelswereld (pikzwarte emoties met depressies en zelfmoorden). Maar tegelijk herkenbaar door de klassieke thema’s als volwassen worden, verlies en liefde.

Dat volwassen worden wordt bij de hoofdpersonages Watanabe en Naoko een ware worsteling door de dood van hun respectievelijk beste alsook enige vriend en ware liefde. Het verhaal speelt zich eind jaren zestig af in het studentenmilieu van Tokio – deze parallel met de Europese opstand rond mei ’68 krijgt slechts een bijrol. De zoom gaat naar mensen, emoties. En dan nog vooral het minder opgewekte scala aan emoties. Liefde wordt lastig door pijn. Vriendschap wordt lastig door liefde.

Het einde kan niet als onverdeeld happy bestempeld worden. Maar toch slaakte ik enige zucht van verlichting dat uit al die donkere gevoelens een lichtpuntje naar voor komt. Een lichtpuntje dat rood en hartvormig kleurt. Huizenhoog clichématig, doch o zo waar dat je bij het omslaan van de laatste bladzijde even de sfeer laat nazinderen. Tevens dringen zich mijmeringen op over hoe jij die periode van puber naar jongvolwassene beleefde en hoe anders je nu in het leven staat.

Af en toe viel het mij wel op dat dit boek door een Nederlander vertaald is, want droef te moede behoort niet tot ons Vlaamse taalgebruik. Niet onoverkomelijk, louter een tikkeltje storend.

‘Norwegian Wood’ zette mij sowieso aan tot het youtuben van het gelijknamige Beatles-nummer. Evenzeer beschouw ik het als een teaser naar meer Marukami. In het bijzonder ben ik benieuwd naar of dat zwarte kantje, die diepdroevigheid ingebakken zit in zijn schrijfstijl of eerder de toon van dit specifieke boek is. Als positivo trekt dit aan en stoot het af. Haat en liefde dus. Tegelijk. Dubbel. Tegenovergesteld aan mijn definitie van jeugdsentiment.

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=KkcRZSdc8us]

‘Norwegian wood’ holderdebol.comder kopen?

Een boek van Dimitri Verhulst

Het spijt me, meneer Verhulst. Maar sinds het opflakkeren van mijn leesmicrobe heb ik nog geen enkel boek met zo weinig goesting doorploeterd. En doorploeteren was het… Terwijl andere romans de laatste maanden vlotjes achter de kiezen verdwenen, worstelde ik gigantisch met dit paginatisch niemendalletje.

Waarom?

Wel, ik weet het niet zo goed. Misschien is het de schrijfstijl van Dimitri Verhulst. Ik vind die persoonlijk iets te plat, hoewel adepten beweren dat ‘Godverdomse dagen’ eigenlijk een uitzondering in zijn oeuvre is. Tegelijk fascineert het mij dat de auteur mij toch zo kan prikkelen dat ik het boek niet terzijde leg – wat mijn tevens leesgierige vriendin meermaals suggereerde tot met aandrang adviseeerde. En wellicht heb ik geen recht van spreken, want online besprekingen geven aan dat Verhulst inderdaad keer op keer een verschillend type roman brengt. Zonder die andere te lezen – waar ik op dit moment eerlijk gezegd weinig neiging toe voel – hou ik mij beter afzijdig. Maar toch. Als ik de intentie uitspreek om het boek ritueel te verbranden, moet het mij toch behoorlijk tegen de borst stoten.

Dimitri Verhulst, ik beloof dat ik ooit nog een ander boek van jou probeer. Doch geef mij even de tijd. Dit verhaal over het – beter gezegd ’t, of ook wel de mensheid in zijn algemeenheid – wens ik enigszins te verteren…

‘Godverdomse dagen’ holderdebol.comder kopen?