Gisteren stootte ik via de uitkalender in De Morgen op het programma van het Festival van Vlaanderen in Gent: “De Vijfde explosief!” – een uitvoering van Ludwig van Beethovens Symfonie nr. 5 in de Sint-Michielskerk. De website geeft “SOLD OUT” aan.

Toeme! Damn! Verdammt! Wat nu? Wat zijn de opties?

Ik leg mijn oor even te luister via Twitter en Facebook. Gelukkig reageert de officiële Twitteraccount @gentfestival dat de laatste tickets te koop zijn aan de ingang. Ik neem mij voor om eens impulsief te doen – niet meteen een karaktertrek van mijnentwege – en het er op te wagen. Toen ik dat ’s avonds thuis vertelde, nam mijn wederhelft meteen zijn gsm en pleegde een telefoontje. Eén enkel gesprek later was het geregeld… Afspraak om 20u15 aan de ingang van de Sint-Michielskerk voor vrijkaarten. Spannend!

Wanneer we rond 20u aankwamen, checkte ik even bij de balie naar de nog beschikbare tickets. Het bleken er welgeteld 12 te zijn, op nogal onfortuinlijke plaatsen uiteraard. Toch zag ik voor mijn neus plaats na plaats verkocht worden. Gelukkig daagde onze connectie op met twee mooie tickets (rij 16 in de middenbeuk) en kaartjes voor de receptie achteraf.

Dolgelukkig schuifelde ik de kerk in, hiermee de gemiddelde leeftijd gevoelig naar beneden halend – ik gok op een jaar of 50. Ondertussen nam ik het pogrammaboekje even door en leerde dat het een nogal eigenzinnige uitvoering van de 5de symfonie zou worden. Spira Mirabilis kiest er namelijk voor om zonder dirigent te spelen. Herinner je nog het gevecht van Tom Waes in een aflevering van Tomtesterom met de “ta-da-da-daaaaam”? Volgens deze groep jonge muzikanten kan een symfonie perfect uitgevoerd worden zonder stokje.

Het concert startte rond 20u30 met een uitleg door Francesco en Timoti over de filosofie van het ensemble. De violist Timoti laat passages horen op verschillende manieren geïnterpreteerd. Voor het ongeoefende oor is het verschil niet altijd even makkelijk te horen, maar we begrijpen de boodschap. Sommige nuances beslissen ze à la minute tijdens het concert, door een initiatief van een bepaalde muzikant bijvoorbeeld. Andere zaken leggen ze op voorhand vast, omdat dat volgens hen evidenties waren voor Ludwig van Beethoven. Bovendien kiezen ze er bewust voor om maar één werk uit te voeren op een concert en daarvoor te oefenen, oefenen, oefenen. Sommige festivalorganisatoren of concertpromotoren appreciëren deze aanpak niet wegens té korte optredens, maar daardoor zijn ze dubbel zo dankbaar als ze wel gevraagd worden. Een dikke dankjewel dus richting het Festival van Vlaanderen Gent!

Rond 21u starten ze dan… Ta-da-da-daaaam. Ta-da-da-daam. En ze zijn vertrokken. Een half uurtje muzikaal genieten, in een indrukwekkend kader met helaas ongemakkelijke en te dicht bij elkaar opgestelde stoelen. Door de akoestiek in de kerk vind ik wel dat Spira Mirabilis iets te zacht speelt. Iets meer fortissimo af en toe leek mij bevorderlijk voor de impact. Nooit eerder woonde ik een uitvoering van de 5de symfonie bij, dus ik smul.

Doorheen het concert valt mij wel op dat ze zonder dirigent spelen, maar alle ogen zijn quasi ononderbroken gericht op de eerste viool – een expressieve dame met een zwiepende bos krullen. Wat mij bij de opstelling van hun orkest wel opvalt, is dat de dame met de piccolo rechts staat naast de pauken en dus niet bij de dwarsfluiten. Een volgens mij abnormale opstelling, of er ontgaat mij een stukje muziekgeschiedenis. Verder trekt een klarinetspeler – volgens de website vermoedelijk Igor Armani – de aandacht door zijn levendige manier van spelen. Bijzonder amusant.

Dat er tussen de verschillende delen van een symfonie niet geapplaudisseerd wordt, voelt voor mij soms wat ongemakkelijk. Maar dat maakt het publiek goed op het einde van het concert – al moeten de muzikanten wel tot hun tweede verschijning wachten op een staande ovatie. Wij passen wel voor de vraag- en antwoordsessie.

Lichtjes neuriënd wandelen we richting Het Pand voor de receptie. En uiteraard kan ik het als zelfverklaarde foodie niet nalaten om een paar woordjes over de catering neer te schrijven. Die wordt verzorgd door Foodsie. Bij het binnenkomen blijkt dat ze nogal onvoorbereid in allerijl cava beginnen uit te schenken. Hoort het niet meer om aan de ingang klaar te staan met (weliswaar niet al te lang op voorhand) ingeschonken glazen op een dienblad? Nu creëren ze meteen al chaos en troepen de concertgangers samen rond die paar tafels waar de drankbron zich bevindt.

Wij stellen ons uiteindelijk eerder aan het einde van de zaal op. Tijdens de receptie met walking dinner komen ze gelukkig wel voldoende rond om de glazen bij te vullen, ook tot aan de eerder uithoeken. Eetgewijs ontgoochelt Foodsie ronduit met de drie hapjes die tot bij ons komen: kipvingers met tartaarsaus (beiden gelukkig homemade), toastje met wildpaté en veenbessengelei en pompoensoep. De soep valt blijkbaar niet bijzonder in de smaak of ze hebben zich in hoeveelheid vergist, want hiermee blijven ze maar aandraven.

Anyway, ik klaag niet echt. Want ik had al gegeten en die receptie kwam er plotsklaps als extraatje bij. Ik onthou gewoon dat ik Foodsie nooit zelf zal inschakelen als catering!

Tot slot nog even meegeven dat het concert wordt uitgezonden door Klara op 9 oktober om 20u in het programma ‘In de loge’.

Coupurefeesten vandaag, dus de Coupure viert feest. Op het obese programma staan boottochtjes, wandelingen, fietstochten, lezingen, optredens met al headliner de Gentse trots Das Pop. Mij springen evenwel dadelijk de (gratis) concerten in De Bijloke in het oog.

Bij aankomst in het Muziekcentrum blijk ik zowat de enige te zijn zonder pensioengerechtigde leeftijd. Terwijl ik bedenk dat ik toch beter een andere hobby zoek, druppelen er gelukkig nog wat jeugdigere enkelingen het nogal dun bevolkte Kraakhuis binnen. Daar trakteren cellist Benjamin Glorieux, pianist Anthony Romaniuk en violiste Paulina Sokolowska de klassieke zielen op Tsjaikovski, Schubert, Chopin en Beethoven.

Beetje stom natuurlijk om een foto met enkel instrumenten te posten. Tijdens het concert durfde ik de muzikanten echter niet meer te storen, we zaten dan ook nogal dichtbij – wat meteen het intieme Kraakhuis zo sympathiek maakt. In dit kader liet ik mij iets te vaak afleiden. Door de blitse jurk van de violiste die niet zou misstaan op de rode loper in Cannes, al zou het contrast met de loper wellicht te onbestaand zijn. Door de geluidjes. Kuchjes en iets wat mij leek als de ademhaling van diezelfde violiste.

Meteen mijmerde ik weg naar het boek van Haruki Murakami dat ik momenteel aan het lezen ben: ‘Hard-boiled Wonderland en het einde van de wereld’. In dat boek (voorlopig ongeveer halfweg) slaagt er professor er in om bepaalde geluiden weg te nemen. Zou een concert beter zijn als je alle nevenklanken wegfiltert? Ik denk het persoonlijk niet, want dan kan je net zo goed naar een opname op cd luisteren.

Voor elk muziekstuk geeft Benjamin Glorieux op vlotte wijze een extra woordje uitleg. Bij Chopin neemt de pianist – al even welbespraakt – dit voor zijn rekening. Het brengt je meteen in de juiste stemming. Ze verduidelijken tevens dat ze speciaal voor de Coupurefeesten met z’n focus op geschiedenis een historisch programma samenstelden. Behalve in de werken keert deze toets terug in de instrumenten: de vleugelpiano stamt uit 1894, de cello en de viool worden bestreken met darmsnaren.

Een mooi initiatief om op een buurtfeest ook dat streepje klassiek niet te vergeten… Al vrees ik wel dat ze met een dergelijk programma niet meteen een nieuw publiek zullen aantrekken. Te weinig populair mijn insziens. Misschien was een sonate voor cello en piano (getranscribeerd naar een trio met viool) marketinggewijs slimmer.