Na Warhol en een gerijpte cote à l’os laten we Elio-city dus achter ons om koers te zetten richting terrilland en een portie werelderfgoed: Le Grand Hornu. Deze historische locatie getuigt nog steeds van een treffend spanningsveld tussen grand chic en hard labeur.
Foto: MAC’s
Tijdens ons bezoek vallen daar drie dingen te beleven: de site an sich, het MAC’s en een kleinere expo met alledaagse voorwerpen naar aanleiding van Europalia India.
Eerst een streepje geschiedenis. Als gediplomeerde historica wordt op zo’n momenten altijd smalend naar mij gekeken, alsof ik een wandelend geschiedenisboek zou zijn. Niet dus. Mijn parate kennis beperkt zich tot het feit dat deze site er gekomen is op initiatief van de eigenaar van de steenkoolmijn die zo – filantroop als hij was, zegt mijn achterhoofd – de nodige voorzieningen aan zijn arbeiders wil bieden. De ovalen Grand Hornu is dus het hart, daarrond liggen de woonstraten en nog verder (dixit Wikipedia) de mijnschachten met hun bijhorende terrils. Ik ben geen verhalenverteller, laat staan mondeling.
En dan over het Musée des Arts Contemporains de la Fédération Wallonie-Bruxelles, kortweg MAC’s. Daarvoor zijn in een zijbeuk van Le Grand Hornu de buitengevels behouden, maar heeft de architect daarbinnen een modern volume geplaatst. Ik ben fan. Tijdens onze passage stelt Tony Ousler tentoon met “Phantasmagoria”. Nooit eerder hoorde ik van deze kunstenaar en zijn discipline – namelijk videokunst – ligt mij niet meteen. En toch krijgt hij mij mee, zelfs al van bij het eerste kunstwerk getiteld ‘Fuck you’. Je ziet een matras waaronder een mens (voorgesteld door een kledingstuk en een ballon waarop geprojecteerd wordt) geklemd ligt. Een vloekende mens welteverstaan die ‘Fuck you!’, ‘Scumbag!’ en ‘You stupid fuck!’ uitkraamt. Hilarisch! Verder meer artistieke projecties die iemand met een Barco verleden altijd wel interesseren.
Een klein stuk van de expo zet zich verder in het ondergrondse mausoleum dat slechts in flitsen verlicht wordt. Bang ben ik niet, maar omdat ik mijn lief maar al te goed ken (in een nis kruipen, mij doen schrikken en zo) toch op mijn hoede.
We wandelen bovengronds terug richting ingang voor de kleine Europalia India tentoonstelling met als titel Living objects – Made for India. Daar staan dus allerlei doodgewone gebruiksvoorwerpen uitgestald die in Indië effectief nog dagdagelijks gebruikt worden. Dat vertelt een Jeanne-Devos-achtig dametje aan een groep en wij luisteren af. We proberen vooral (zonder de bordjes te lezen) te raden waar de voorwerpen voor dienen en voelen af en toe een jeugdsentimentele golf. Voor de rest niet meteen een reden om voor naar Mons te rijden, maar mooi meegenomen.
Tot slot rusten we nog even uit in een knap vormgegeven auditorium waar een zwartwitfilm over het steenkoolmijnleven draait. We schuifelen door de winkel met vooral kunst- en geschiedenisboeken en aantrekkelijke designstukken (denk I/OBJECT en zo) om dan naar Vlaanderen terug te keren. Met een beetje dorst wel, want de bistro kan ons niet bekoren en de omgeving ademt ook niet meteen horeca.
Een geslaagde expeditie over de taalgrens!